یکی از سوالات کلیدی برای اکثر علاقه‌مندان به فوتبال، از مربیان تا استعدادیاب‌ها و نیز هواداران این است که چگونه کیفیت یک بازیکن  با استفاده از داده‌های آماری ارزیابی می‌شود. اگر بازیکن گل‌‌های بسیاری به ثمر برساند باید از کیفیت خوبی برخوردار باشد و همچنین اخیراً متوجه شده‌ایم که قرار گرفتن در موقعیت خوب گل­زنی ( داشتن  XG بالا) نیز نکته مهم و مثبتی محسوب ‌می‌شود اما نتیجه تعداد فراوان پاس‌ها، دریبل، بلاک و قطع توپ چیست؟ چگونه آن‌­ها را ارزش گذاری کنیم؟

با توجه به این موضوع است که The Athletic شروع به استفاده از خطرات مورد انتظار (expected threats) هنگام صحبت در مورد عملکرد بازیکن و تیم کرده است؛ ایده این است که برای هر نقطه در زمین فوتبال ارزشی را بر اساس احتمال اینکه داشتن توپ در آن نقطه منجر به گل شود تعیین کنیم. یک نمونه از این نقشه‌‌های احتمال در زیر نشان داده شده است.

 

XT در نقاط مختلف زمین. این اعداد نشان دهنده احتمال گل شدن توپ توسط تیمی‌ که مالکیت را در نقطه خاصی از زمین در اختیار دارد، ‌می‌باشد.

 

به منظور ارزیابی کنش‌ها، به این می‌پردازیم که چگونه یک حرکت احتمال گل زدن را تغییر می‌دهد. به این تغییر در احتمال گل زدن (XT) می­‌گوییم. اگر بازیکن پاسی را ارسال کند که توپ را از قسمتی که احتمال گلزنی تیمش کم است به جایی که احتمال گلزنی آن بیشتر است منتقل کند. آنگاه XT را به نفع تیم خود افزایش داده است. به شکل کلی، هر چه توپ را به دروازه نزدیک تر کنید احتمال گلزنی تیم شما بیشتر ‌می‌شود (البته اگر با دقت نگاه کنید پاس‌‌های رو به عقب به دروازه بان نیز ارزشمند هستند).

XT در سال ۲۰۱۱ توسط سارا راد اختراع شد. او آن را به این اسم می‌نامید. در واقع، او آن را چیزی می‌نامید اما بینش ریاضی را با استفاده از زنجیره مارکوف داشت که XT بر اساس آن به وجود آمده است. بر این اساس او در StatDNA که خیلی زود توسط آرسنال خریداری شد، استخدام شد. نام xT برای اولین بار توسط کارون سینگ استفاده شد که در سال ۲۰۱۸ آن را  در یک پست وبلاگی پیشنهاد داد.

بسیار مهم است زمانی که مثال واضحی از ایده­ای یک دانشمند زن در یک حوزه مردسالارانه داریم که اکنون همه گیر است؛ تامل کنیم تا مطمئن شویم که همه از منبع آن مطلع شده‌اند. به دفعات مشاهده کرده‌ایم که مشارکت زنان در علم فراموش شده است. شرم آور است اگر در دوران به اصطلاح مدرن، به خصوص در فوتبال نیز چنین خطایی را مرتکب شویم.

بنابراین، هنگامی که ‌می‌شنویم که لیورپول چگونه از XG در جذب بازیکن در فصل ۲۰۱۸-۲۰۱۹ استفاده کرده است یا در مورد اینکه چگونه Opta و Statsbomb نسخه مخصوص به خود از XT را دارند، به یاد داشته باشید که تمام این‌ها از کار یک نفر ناشی شده است.

زن جوان بسیار مصممی که بیش از ده سال پیش، که تا آنجا که می‌توانست به کنفرانس‌های آنالیز ورزشی رفت و هر کسی را که ملاقات می‌کرد با پا­ فشاری خود به زحمت­ می­‌انداخت­ تا این که یکی از اولین شغل‌های تاریخ در آنالیز فوتبال را به دست آورد.

اکنون با روشن شدن این مطلب، می‌خواهم به نکته ظریف‌ تر اشاره کنم. روش‌‌های بسیار بیشتری برای اندازه گیری XT نسبت به روش‌‌های اندازه گیری  XG وجود دارد. در واقع، تکنیکی که ما در Twelve Football استفاده ‌می‌کنیم با تکنیکی که در بالا ذکر شد متفاوت است. به جرأت می­‌توانم بگویم، بهتر است (وقتی این را می‌گویم، منظورم این نیست که بهتر از چیزی است که راد در آرسنال استفاده کرد. بین صحبت‌های او در سال ۲۰۱۱ و اکنون پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته است. اما اگر برای مثال داده‌های  Opta، Statbomb یا  Wyscout event را در اختیار دارید، بهترین راه برای پیاده‌سازی xT است.)

منطق ما به این صورت است: فوتبال یک بازی پویا است. یک پاس فقط به خاطر مقصد توپ ارزش ندارد بلکه به خاطر تغییری که در دفاع ایجاد می­‌کند نیز اهمیت دارد. بنابراین زمانی که خطر یک پاس را محاسبه می‌کنیم؛ مختصات شروع و پایان پاس را در نظر می‌گیریم.

ما همچنین موارد مقدماتی را نیز در نظر خواهیم گرفت؛ از جمله اینکه آیا این یک سانتر و یا یک پاس عمقی بوده است. به عنوان مثال، این موضوع از ارزش گذاری بیش از حد سانتر­های به درون محوطه جلوگیری ‌می‌کند.

بنابراین خطر بیشتر در چگونگی حرکت توپ نسبت به مکان قرار گیری آن قرار دارد.  این بدان معنا است که پاس‌‌های قطری امتیاز بالاتر گرفته و پاس‌‌های رو به عقب امتیاز منفی نمی‌گیرند. اگرچه ممکن است با تغییر روش اندازه گیری XT  ارزش منفی برای آنان در نظر گرفته شود. در اینجا چند نمونه از پاس‌‌های ارزشمند بر اساس روش زنجیره‌ای مالکیت توسط چهار نفر از بهترین پاسورهای یک سوم پایانی فصل گذشته آورده شده است.

 

 

در اینجا ‌مشاهده می‌کنیم که مدل چگونه ارزش پاس‌‌های قطری الکساندر آرنولد را محسابه ‌می‌کند. او در یک سوم پایانی فصل در رده سوم لیگ برتر از این لحاظ قرار گرفت. XT میسون ماونت (رتبه ۵) از پاس‌‌های کوتاه تر به محوطه جریمه ‌ بدست می‌آید. اگر برای شما سوال است که چه کسی در رتبه اول است؟ تیاگو در پایان فصل در رده اول قرار گرفت.

ما بسیار بیشتر از تنها مختصات شروع و پایان توپ را در هنگام اندازه گیری، دخیل ‌می‌کنیم. در اینجا بهترین ایجاد کنندگان XT از طریق پاس و دریبل زدن در ۹۰ دقیقه بازی برای کل فصل گذشته آمده است.

 

 

روشی که ما استفاده ‌می‌کنیم از قدرت زنجیره­ای مالکیت بهره برداری ‌می‌کند. هر دنباله‌ای از بازی بر اساس اینکه چه کسی توپ را در اختیار داشته، با هم تجمیع ‌می‌شود. اگر تیم گل بزند، توپ از بازی خارج شود یا حریف دو بار یا بیشتر آن را لمس کند، زنجیره مالکیت از بین ‌خواهد رفت.

من هرگز واقعاً از عبارت Expected Threat آنقدر استفاده نکرده‌ام و Pass Impact یا Pass Value یا حتی مدل Markov را ترجیح می‌دهم. من فکر ‌می‌کنم مهم است که از اصطلاحات یکسانی استفاده کرده تا یکدیگر را درک کنیم. بنابراین، من قصد دارم از تام وورویل از  the Athletic پیروی کنم: از این به بعد این آمار را – که (تلاش برای اندازه گیری احتمال اینکه یک عمل به گل منجر شود، که توسط سارا راد اختراع شده است و ‌می‌تواند به طرق مختلف اجرا شود) – خطرات مورد انتظار (XT) می­‌نامیم.

 

نمونه XT را در بازی برنتفورد مقابل آرسنال مشاهده می­کنیم.

 

 

منبع: soccermatics
مترجم: محمد جواد رمضانی
کاری از گروه فنی آنالیزتاکتیکی