در حالی‌که دروازه‌بان‌ها به‌طور سنتی پیراهن شماره ۱ و مهاجمان پیراهن شماره ۹ را می‌پوشند، در بازیکنان مدرن -همان‌طور که ممکن است در یک بازی در نقش‌های مختلفی ظاهر شوند-  ممکن است هر شماره ای نیز بر پشت پیراهن‌شان نقش ببندد.

فوتبال یا به قول آمریکایی‌ها ساکر (ِSoccer) یا همان بازی زیبای خودمان… تخمین زده می‌شود که بیش از ۲۵۰ میلیون نفر در سرتاسر دنیا این ورزش را در سطح‌های مختلف انجام می‌دهند، اما سوال این است که وقتی ۲۲ بازیکن وارد زمین می‌شوند، چه کسی، در کجا و چه کاری انجام می‌دهد؟ در این مقاله وب‌سایت رسمی بوندس‌لیگا نگاه دقیق‌تری به موقعیت‌ها و نقش‌ها می‌اندازد، از مانوئل نویر گرفته تا روبرت لواندوفسکی، که از بهترین‌های جهان در موقعیت خود هستند.

دروازه‌بان

دفاعی‌ترین موقعیت در فوتبال

وظیفه‌ی اصلی جلوگیری از ورود توپ به دروازه

از وظایف دیگر می‌توان به سازماندهی دفاع و بازیسازی از عقب اشاره کرد.

در طول بازی از دستکش استفاده می‌کند و پیراهنی با رنگی متفاوت از هم‌تیمی‌هایش می‌پوشد.

تنها بازیکنی که در زمین بازی می‌تواند از دست‌هایش استفاده کند. (فقط در محوطه‌ی ۱۸ قدم)

نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: مانوئل نویر

با این که نویر توانایی دفع شوت خارق‌العاده‌ای دارد، هنوز بر سر این که آیا او بهترین دروازه‌بان تاریخ است بحث‌هایی وجود دارد؛ اما اگر در حال حاضر بیشترین تقاضا در نقش دروازه‌بانی به سوئیپر-کیپر‌ها (بازیکنانی که به همان اندازه که با دست‌هایشان خوب کار می‌کنند از بازی با پای قابل قبولی نیز برخوردارند) مربوط می‌شود، پس فوتبال باید از  نویر تشکر کند.

رنه هیگوئیتا –اسطوره‌ی فوتبال کلمبیا- در دهه‌‌ی ۹۰ میلادی سعی در تخریب بازی مهاجمان حریف داشت که البته همیشه با موفقیت همراه نبود. امروزه دو دروازه‌بان فوق العاده‌ی برزیلی –آلیسون و ادرسون- به‌خاطر بازی با پای خوب و همچنین بازیسازی از عقب زمین مورد تمجید قرار می‌گیرند.

نویر سال‌ها پیش معدن طلا را پیدا کرده بود، همان زمانی‌که برای پوشش فضای پشت مدافعان و دور کردن توپ از محوطه‌ی جریمه خود خارج شد و ژرمن‌ها قهرمان جام جهانی ۲۰۱۴ شدند. کاپیتان مونیخی‌ها در صورت لزوم می‌تواند با یک سرتوپ مهاجم حریف را در زمین محو کند،

در حالی‌که او ترجیح می‌دهد یک هم‌تیمی پیدا کرده و او را با یک پاس میلی‌متری صاحب توپ کند. مانوئل نویر سی و سه ساله، همانند یک دروازه‌بان خوب در سبک های قدیمی‌تر، در مدت حضور بیش از یک دهه‌ای خود در بوندس‌لیگا نزدیک به ۸۰ درصد تلاش‌های گلزنی حریفان را دفع کرده است. همچنین ۷ عنوان قهرمانی در لیگ، ۴ قهرمانی در دی‌اف‌بی‌کاپ و یک قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را کسب کرده است.

 

 

 

فولبک (مدافع کناری)

قابلیت قرارگیری در کنار دفاع مرکزی

یارگیری با وینگر‌های حریف

پشتیبانی از هافبک‌‌های تیم

توانایی اورلپ و ارسال توپ در محوطه‌ی جریمه‌ی حریف

(اغلب) مامور پرتاب اوت

 نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: بنجامین پاوارد

در ابتدا به‌عنوان یک مدافع میانی در لیل و پس از آن در اشتوتگارت درخشید. پاوارد برای بازی در میانه‌ی خط دفاعی از استحکام و قدرت بازی‌خوانی لازم بهره‌‌مند است؛ اما همین مهارت‌ها او را به بهترین گزینه برای بازی در نقش فولبک –در تیم‌هایی که ترجیح می‌دهند بار حملات را بر دوش هافبک‌های جلوی مدافعان قرار دهند- تبدیل می‌کند.

درست است که اشتوتگارت در پایان فصل گذشته به دسته‌ی پایین‌تر سقوط کرد، با این وجود پاوارد میانگین ۸  نبرد موفق در هر بازی را از خود به جا گذاشت. برخلاف اکثر وینگ‌بک‌‎ها که بیشتر به فکر درخشش خود هستند، پاوارد در فصل گذشته به‌طور میانگین ۴۱ پاس صحیح را در هر بازی برای هم‌تیمی‌هایش ارسال کرده است.

این بازیکن ۲۳ ساله در حرکات رو‌به‌جلوی تیم و حملات نیز شرکت می‌کند. پاوارد علاوه بر قهرمانی در جام‌جهانی به همراه فرانسه در تابستان سال ۲۰۱۸ –در نقش دفاع‌راست- توانست زیباترین گل این تورنمنت را برای آبی‌های فرانسوی در مقابل آرژانتینِ لیونل مسی به ثمر برساند: یک ضربه‌ی والی کات‌دار و مهار‌نشدنی از گوشه‌ی محوطه‌ی‌ جریمه‌ی حریف.

 

 

وینگ‌بک (بال تدافعی)

نمونه‌ی مدرن‌شده‌ی فولبک

اورلپ‌کردن و ارسال توپ در محوطه‌ی جریمه‌ی حریف

یارگیری با وینگرهای حریف در مواقع لزوم

جایگیری معمولا در کناره‌های زمین

قدرت بدنی و آمادگی جسمانی بسیار بالا

نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: جاشوا کیمیش

درست در زمانی‌که فیلیپ لام -اسطوره‌ی بایرن‌مونیخ و همچنین آلمان در خط دفاعی- بازنشستگی خود را پس از یک دوره‌ی به نسبت طولانی‌مدت و درخشان اعلام نمود، جاشوا کیمیش تقریبا به عنوان یک بازیکن با نقشی احیا شده در مدیریت بازی به جهانیان معرفی شد.

او کار خود را در لایپزیش به‌عنوان یک هافبک باکس‌تو‌باکس شروع کرد. کیمیش حتی به‌طور موقت در نقش دفاع مرکزی (در بحبوحه‌ی بحران مصدومیت مدافعان بایرن‌مونیخ در فصل ۲۰۱۵-۱۶) توسط پپ ‌گواردیولا به‌کار گرفته شد. اخیرا مربی تیم ملی آلمان –یواخیم لو- از او در نقش هافبک مرکزی بهره می‌برد.

یرای هر‌کسی که بازی‌های کیمیش برای تیم قهرمان را در فصل گذشته تماشا کرده‌ باشد، این نتیجه‌گیری که بیشترین درخشش او در پست دفاع راست بوده است، بدیهی خواهد بود. در حقیقت او ممکن است بهترین بازیکن در این نقش در تمام دنیا باشد.

پوشش ۴۰۶ کیلومتری او (میانگین ۱۱.۹ کیلومتری در هر بازی)  بهترین آمار یک بازیکن در بوندس‌لیگای فصل گذشته بود و همینطور دویدن‌های انفجاری و طولانی تاثیری منفی بر کنترل توپ و دقت او نداشته‌اند. کیمیش در فصل گذشته آمار ۳۳۶۹ لمس توپ و همچنین ۹۱ درصد پاس صحیح را از خود به جا گذاشت و با ارسال ۱۳ پاس گل در رده ی دوم بوندس‌لیگا از این حیث قرار گرفت. ( پس از جیدن سانچو، وینگر راست بروسیا دورتموند)

 

 

 

دفاع مرکزی (متوقف‌کننده، سد‌کننده)

سرکوب مهاجمان حریف

توانایی بازی در هر دو استراتژی یارگیری نفر به نفر و دفاع منطقه‌ای

توانایی انتقال توپ از انتهای زمین

معمولا بلندقد و قدرتمند از نظر جسمی

شجاعت و توانایی برای سر زدن در هر دو حالت دفاع و حمله

نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: نیکلاس زوله

با قامت ۱۹۵ سانتی‌متری و حداکثر سرعت ۳۴.۷ کیلومتر بر ساعت –دومین بازیکن سریع بایرن مونیخ پس از کینگزلی کومان- زوله یک مدافع مرکزی محوری و مدرن است؛ هم به اندازه کافی بلندقد است تا بتواند در هر دو حالت دفاع و حمله هنگام سرزنی موثر باشد و هم به اندازه کافی سریع است تا بتواند پاس‌های ارسال‌شده برای مهاجمان حریف را قطع کند. همین توانایی‌ها، تیم حریف را وادار به استفاده از توپ‌های ارسالی در عمق دفاع (به‌جای ارسال توپ‌های هوایی) می‌کند.

آمار و ارقام ثبت‌شده به‌نام نیکلاس زوله در سن ۲۳ سالگی به‌سختی قابل باور است. مدافع سابق هوفنهایم -بر‌خلاف قد و‌ قامت بلند و قدرت بدنی فوق‌العاده‌اش- در فصل گذشته‌ی بوندس‌لیگا میانگین ۰.۵ خطا در هر بازی را از خود به جا گذاشت. این در حالی است که او ۲۷۷۹ لمس توپ داشته و تنها تیاگو آلکانترا –هافبک طراح بایرن مونیخ- آمار بهتری در لمس توپ در تیم قهرمان فصل گذشته‌ی بوندس‌لیگا را از آن خود کرده بود.

مربی تیم ملی آلمان، یواخیم لو، در ماه‌های اخیر از سه مدافع میانی در انتهای زمین استفاده کرده‌است که زوله در وسط و معمولا جوناتان تاه و ماتیاس گینتر در اطراف او قرار گرفته‌اند. تعجب نکنید! مدافع مرکزی بایرن بهترین گزینه برای باز‌پس‌گیری توپ و بازیسازی در عقب زمین است.

 

 

دفاع مرکزی (سوئیپر)

ایجاد امنیت بیشتر و قرارگیری پشت مدافعین مرکزی (متوقف کننده)

دوندگی زیاد برای پوشش فضای خالی پشت مدافعان در ضدحمله‌ها

معمولا یارگیری نفر به نفر انجام نمی‌دهد.

بازی‌خوانی از عمق

اضافه شدن به خط هافبک برای بازیسازی در هنگام مالکیت توپ

نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: ماکوتو هاسِبه

هاسبه در سال ۲۰۰۹ در حالی که در نقش هافبک به میدان می‌رفت، توانست همراه با تیم ولفسبورگ قهرمان بوندس‌لیگا شود. اکنون پس از گذشت ۱۰ سال، او از مهارت‌هایی که در نقش هافبک آموخته بود به نحوی دیگر استفاده می‌کند تا شاید بهترین نمونه‌ی یک سوئیپر در لیگ باشد.

اگرچه ممکن است سرعت دوندگی کاپیتان ۳۵ ساله‌ی ژاپنی‌ها مقداری نسبت به دوران جوانی‌اش کاهش یافته باشد، اما او این ضعف را با سرعت تصمیم‌گیری خارق‌العاده‌ی خود کاملا جبران کرده ‌است. آینتراخت فرانکفورت در فصل گذشته به نیمه‌نهایی لیگ اروپا رسید و در حالی‌که لوکا یوویچ، سباستین هالِر و آنته ربیچ سرتیتر اکثر خبرها را به خود اختصاص داده بودند، در حقیقت موفقیت آن تیم بر بستر الماس تراشیده شده‌ی اوراواردزی‌ها ساخته شده‌بود. (بازی با کلمات زیبای نویسنده با نام تیم ژاپنی Urawa Reds Diamonds)

اگر توپی از بالای سر یکی از هم‌تیمی‌های هاسبه عبور کند، او همیشه پشت سر آن‌ها قرار دارد و خطر را قبل از آن‌که ایجاد شود، تشخیص داده و دفع می‌کند.

۴ کارت زرد در ۲۸ بازی نشان‌دهنده‌ی این است که هاسبه تمایل بیشتری به قطع توپ نسبت به تکل زدن داشته است و ثبت میانگین ۴۲ پاس کامل در هر بازی نشان می‌دهد که او نقش خود را در حفظ مالکیت توپ درست بعد از بازپس‌گیری، به‌طور استادانه‌ای ایفا کرده است.

 

 

 

دفاع مرکزی (کوارتر‌بک)

جایگیری دفاعی در موقعیتی مشابه مدافع مرکزی متوقف کننده

(معمولا) مورد استفاده در دفاع سه‌نفره

توانایی بازپس‌گیری توپ و به همان اندازه توانایی حفظ توپ

خونسرد در هنگام مالکیت توپ

توانایی ارسال پاس‌های بلند و دقیق

نمونه‌ی بوندس‌لیگایی: مَتس هوملز

هوملز و همتای کهنه‌کارش -در بایرن مونیخ و تیم ملی آلمان- جروم بواتنگ، حوالی سال ۲۰۱۰ در ابتدای راه خود برای به‌دست آوردن عناوین مختلف، نقش دفاع مرکزی را از نو تعریف کردند. این زوج که در کنار یکدیگر به همراه تیم زیر ۲۱ ساله‌های آلمان در سال ۲۰۰۹ قهرمان اروپا شده بودند، بار دیگر با بازگشت هوملز به دورتموند پیش از آغاز رقابت‌های فصل ۲۰۱۹/۲۰ از هم جدا شدند. با وجود ۳۰ سالگی، هوملز هنوز هم می‌تواند مهره‌ی موثری برای زنبور‌ها در فصل پیش رو باشد.

بایرن‌مونیخ در نیم‌فصل دوم فصل گذشته‌ی بوندس‌لیگا توانست با پشت سر گذاشتن دورتموند، رکورد هفت قهرمانی پیاپی در بوندس‌لیگا را ثبت کند و هوملز نقش بسیار مهمی را در این بازگشت قهرمانانه ایفا کرد. ثبت میانگین ۵ نبرد هوایی موفق در هر بازی، از او یک بازیکن خطرناک –در هر دو محوطه‌ی جریمه خودی و حریف- ساخته‌است.

این بازیکن راست‌پا که معمولا در سمت چپ مرکز دفاع قرار می‌گیرد، در فصل گذشته آمار ۹۲ درصد پاس صحیح را از خود به ثبت رسانده‌ و این در حالی است که او در همان فصل ۱۱۸ بار اقدام به ارسال پاس بلند کرده است. هوملز همچنین ۱۵ بار اقدام به شوت‌زنی کرده که حاصل آن به ثمر رساندن یک گل بوده است.

پایان بخش اول

منبع: وب‌سایت رسمی بوندس‌لیگا
مترجم: سیدمهدی طباطبائی
کاری از گروه فنی آنالیزتاکتیکی